Şamil'in yürüttüğü mücadelenin temelinde İslam dini birleştirici unsur
olarak ele alınmıştır. Şamil, Çerkeslerin de Müslüman olduklarını ileri
sürerek, kendisine bağlanmalarını, itaat etmelerini beraber savaşmalarını
istemişti. Bu amaçla Naiplerini Adigelerin arasına göndermesine
karşın bu Naipler ancak 1842'den sonra aktif bir rol oynamayı
başarabilmiştir. Pek çok Naipten sadece Muhammed Emin kendini kabul
ettirebilmiştir. Naipler, Çerkeslerin yüzyıllardır devam edegelen
geleneklerini, Adige-Xhabzeyi kaldırarak; yerine dogmatik şeriat
kanunlarını koymaya kalkışması halkta ve liderlerde büyük bir infial
uyandırır. Hemen hemen herkes Naiplere düşman kesilir. Çerkesleri
baskıya ve tepeden inme dogmatik kanunlara alışık olmamaları, Şamiladına verilen ölüm kararları, vergi vermeyenlerin ve dini görevlerini yerine
getirmeyenlerin cezalandırılmaları, yeni prensiplerin yerleştirilmeye
çalışılması halk arasında büyük tepkilere neden olurdu. Bu nedenle
Muhammed Emin 1848'de Çerkeslere özgü yeni, yani Adigexhabze'den
kaynaklanan bir yönetim şeklini kabullenmek zorunda kalırdı. Çerkesya'da
Şamil’e sempati duyan bölgelerde tüm yetkiler M. Emin'e aitti. Osmanlılar,
hutbelerde padişaha bağlılık belirtilmediği için Şamil ve M. Emin'i
dışlayarak Sefer Bey’i Çerkeslerin lideri olarak kabul ettiler. Bu iki
lider bir birine düşman idi ve içten içe mücadele ediyorlardı. Demokratik
Çerkeslerin büyük çoğunluğu M. Emin'e bağlı idi ve toplumda da bir çok
sosyal yenilikler gerçekleştirmişlerdir. Sınıfsal yapının ortadan
kaldırılması hareketleri daha sonra Bjedughlar arasında da başarıya
ulaşmıştır. Shapsugh ve Natuhuaclar Sefer Bey tarafını tutarak oligarşik
yönetimde kalmışlar ve 1856-57'de iki grup arasında kardeş kanı
akıtmışlardır. Sefer Bey'in vefatı ve Şamil'inde yenilgiye uğrayarak
teslim olmasından sonra M. Emin Ruslara teslim olarak taraftarlarına
"savaşı bırakmalarım" söylemesine rağmen, onu dinlemeyerek mücadeleye devam etmişlerdir. Çerkesler de diğer Kafkasya halkları gibi zayıf kalarak yenilgiye uğramaktan kurtulamamışlardır.